Trudno gojące się rany oraz owrzodzenia są coraz powszechniejszym oraz problematycznym schorzeniem. Ich przyczyną może być przewlekła niewydolność żylna, odleżyny, cukrzyca, otyłość, choroby metaboliczne czy powikłania ran pooperacyjnych. Przewlekłe rany częściej dotykają pacjentów starszych, u których procesy regeneracyjne tkanek są ograniczone. Długotrwały proces leczenia ran przewlekłych nie tylko obniża komfort życia pacjenta, ale również zniechęca do systematyczności w stosowaniu zaleceń lekarskich. Nieodpowiednia pielęgnacja trudno gojących się ran lub leczenie jedynie objawowe bez zdiagnozowania i leczenia przyczyny może wydłużyć proces gojenia oraz doprowadzić do komplikacji.
Leczenie przyczyny
Pierwszym krokiem do zastosowania skutecznej terapii jest ustalenie przyczyny powstania i trudności w gojeniu ran. W przypadku podejrzenia niewydolności żylnej podstawową metodą obrazowania jest ultrasonografia dopplerowska. Niewydolne żyły, które są częstą przyczyną powstawania trudno gojących się owrzodzeń wymagają leczenie operacyjnego. Obecnie dostępne są nowoczesne, małoinwazyjne metody laserowe zamykające niewydolne żyły. Leczenie takie jest bezpieczne, a jego zastosowanie nie tylko przyspiesza gojenie, ale również często jest jedynym skutecznym rozwiązaniem. Z ran, w których lekarz stwierdził cechy infekcji pobierany jest materiał na badania bakteriologicznego. Badanie w kierunku występowania bakterii tlenowych i/lub beztlenowych pozwala na precyzyjniejsze dobranie antybiotykoterapii oraz zapewnia skuteczniejszą walnę z bytującymi w ranie mikroorganizmami. Po ustaleniu przyczyn powstania i trudności w gojeniu ran należy zastosować odpowiednie leczenie miejscowe oraz ogólnoustrojowe. Jeśli przyczyn powstania trudno gojących się ran jest wiele pacjent powinien być konsultowany przez zespół złożony z kilku specjalistów.
Leczenie miejscowe
Choć sukces w przyspieszeniu gojenia ran zapewnia leczenie przyczynowe to leczenie miejscowe oraz dbanie o higienę rany jest równie istotne. Na proces leczenia miejscowego składają się takie czynności jak oczyszczenie rany, wspomaganie procesu regeneracji naskórka oraz zmiana opatrunków. O ile etap nawilżania i natłuszczania naskórka w celu przyspieszenia gojenia oraz zmianę opatrunków pacjent wykonuje samodzielnie w domu, tak oczyszczanie rany oraz ocena postępów powinna być przeprowadzana pod okiem lekarza lub specjalizującej się w leczeniu ran pielęgniarki. Podczas oczyszczania z rany usuwany jest włóknik i martwicze. Przy systematycznych wizytach i kontrolowaniu procesu leczenia oczyszczanie zazwyczaj jest bezbolesne dla pacjenta. W przypadku rozległych zmian może wystąpić konieczność wycięcia większej części zainfekowanej tkanki. Zabieg chirurgicznego usunięcia zmian przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Po oczyszczeniu oraz odkażeniu na ranę zakładany jest opatrunek. Specjalistyczne opatrunki dostępne na rynku medycznym zawierają m. in. substancje utrzymujące nawilżenie rany czy zapobiegające namnażaniu się mikroorganizmów. Dzięki szerokiemu asortymentowi możliwe jest dobranie opatrunku bezpośrednio do potrzeb pacjenta.
lek. Arkadiusz Gryglak
Specjalista chirurgii ogólnej, Specjalizant chirurgii naczyniowej
dr n. med. Norbert Zapotoczny
Specjalista chirurgii ogólnej i naczyniowejproktolog
Poradnia Leczenia Ran i Stopy Cukrzycowej
Pomagamy pacjentom z przewlekłymi, trudno gojącymi się ranami i owrzodzeniami. Leczenie dopasowane jest do potrzeb pacjenta. Specjalistyczne opatrunki dobierane są indywidualnie, a pacjentów uczymy technik pielęgnacji rany.
Brak leczenia
Brak leczenia lub niesystematyczność i niestosowanie się do zaleceń lekarskich mogą spowalniać proces gojenia ran lub być przyczyną jego komplikacji. Najczęściej spotykaną konsekwencją nieodpowiedniego lub nie wprowadzonego na czas leczenia jest jego wydłużenie oraz nasilenie objawów bólowych. Im dłużej pacjent bagatelizuje problem i zwleka z sięgnięciem po pomoc specjalisty tym bardziej skomplikowana i mozolna może okazać się rekonwalescencja.Brak lub nieprawidłowe leczenie może również prowadzić do zakażenia rany. Zakażeniu towarzyszy często ból, pieczenie, zaczerwienienie oraz pojawienie się wydzieliny ropnej. Gęsta wydzielina związana jest z namnożeniem się w ranie bakterii i w zależności od gatunku mikroorganizmów charakteryzuje się specyficznym, nieprzyjemnym zapachem oraz żółtawym, zielonawym lub niebieskawym zabarwieniem. Zakażenie spowalnia procesy regeneracyjne tkanek i wydłuża leczenie, ale zazwyczaj wdrożenie odpowiedniej antybiotykoterapii pomaga w zwalczeniu infekcji.
Jeśli pacjent ma osłabioną odporność lub infekcja nabiera charakteru przewlekłego to stan zapalny może rozprzestrzeniać się po całym organizmie powodując gorączkę i ogólne osłabienie organizmu. Sytuacja taka może być groźna i prowadzić do poważnych konsekwencji dlatego nie powinna być lekceważona.
Przy rozległych uogólnionych infekcjach przebiegających z ropowicą i martwicą tkanek miękkich jest czasem konieczne wykonanie amputacji kończyny w celu ratowania życia pacjenta. Są to często przypadki, których udałoby się uniknąć gdyby leczenie rano rozpoczęło się odpowiednio szybko lub i było prowadzone w prawidłowy sposób.
Autor: VenoMedica
Prawa autorskie zastrzeżone.
1 Comment
Znakomity artykuł, dziękuję.